پایان نامه برنامه ریزی مدیریت اقتصادی عرضه با توجه به مطالعات تقاضا در حمل و نقل هوایی داخلی ایران

پایان نامه برنامه ریزی مدیریت اقتصادی عرضه با توجه به مطالعات تقاضا در حمل و نقل هوایی داخلی ایران

مقدمه

کشور ایران به همان ترتیب که در طول تاریخ به عنوان بزرگراه ارتباطی شرق و غرب دنیا مطرح بوده است امروزه نیز می تواند امکان ایجاد پل ارتباطی بین شرق و غرب دنیا را فراهم کند. موقعیت جغرافیایی بسیار حساس و تعیین کننده ی کشور پهناوری چون ایران تقریباً منحصر به فرد بوده و از این لحاظ هیچ یک از کشور های منطقه – حتی کشوری چون ترکیه – یارای رقابت با آن را ندارند.

ترابری یکی از عوامل مهم برای توسعه ی اجتماعی و اقتصادی هر منطقه یا کشور به حساب می آید.

پیشرفت هر ملتی ، با میزان کارآئی سیستم ترابری آن کشور رابطه مستقیم داشته و امروزه پیشرفت هر کشور یا منطقه ای بدون امکانات کافی حمل و نقل مقدور نمی باشد.

 به طور کلی عملکرد اولیه ی سیستم حمل و نقل عبارت از جابجایی مسافر و کالا از نقطه ای به نقطه ی دیگر می باشد. این امکان بیش از هر چیزی می تواند با استفاده از یک حمل و نقل سریع ، کارآمد و ایمن ایجاد شود که در تمامی فصول سال قابلیت سرویس دهی یکسان و دقیقی را دارا باشد. 

حمل و نقل هوایی ایران را می توان به بخش های زیر تقسیم کرد که عبارتند از :

١. ساخت زیربناها و تأسیسات ثابت

٢. ناوگان و تجهیزات حمل و نقل

٣. ایجاد تسهیلات و خدمات جانبی

٤. مواد و کالاهای مورد مصرف سیستم حمل و نقل

٥. تسهیلات آموزشی و تربیت نیروی انسانی متخصص 

قسمتی از متن

«شرکت هوایی هما در کشور» در سال ٨٢ ، ٣١٦ میلیاردریال زیان بوده است . همچنین درمقابل ٦٧١ میلیاردتومان دارایی دراین سال این شرکت ٢٧٨ میلیاردتومان بدهی داشته است . مجموعه این عوامـل موجب شده تا شرکت هما ازنظر تعداد پرواز و تعداد مسافر نسبت به ٨ سـال قبـل  بـا کـاهش روبـه رو شود.در این بین صنعت هوایی روسیه برای مردم ایران تقریباً ناشـناخته اسـت . روسـها در ایـن صـنعت سابقه ای درحد همتاهای غربی خود دارند . سوخو(١)، توپولف (٢)، ایلیوشین (٣)  و آنتونوف (٤) (اوکراینی) همگی نامهایی با سابقه ٦٠ تا ٧٠ سال هستند. اما مجموعه اقداماتی که صنایع هوایی غرب دراین مدت انجام داد سبب شد تا محـصولات آنهـا مقبولیـت بیـشتری در بـین مـشتریان پیداکنـد. بـا ایـن حـال هواپیماهای توپولوف علی رغم ایمنی مناسب درایران مقبولیت نیافتند.

 توپولوف ٢٠٤ هواپیمایی مدرن و جدید محسوب می شود که در برخی محافل از آن به عنوان ایرباس روسی نیز نام برده می شود. این هواپیما قرار بود نقش مهمی را در ناوگان هما بازی کند. قیمت اولیه هر فروند از این هواپیما نیز ٢٠ میلیون دلار تعیین شده بود که این رقم حدود ٢٠ تا ٣٠ درصد از قیمت مشابه غربی این هواپیما است . 

فهرست مطالب : 

چکیده ......................................................................................................................................١

مقدمه .......................................................................................................................................٣

فصل اول : کلیات حمل و نقل هوایی ایران ..............................................................................١٧

١-١-  هوانوردی در ایران از آغاز تا امروز  ......................................................................................................٢٠

 ١-١-١- کارخانجات هواپیمایی شهباز.....................................................................................................٢٥

١-١-٢- دوران شرکت های هوایی پیش از انقلاب اسلامی ..................................................................٢٦

١-١-٣- دوران شرکت های هوایی پس از انقلاب اسلامی ...................................................................٣١

١-٢- عمر ناوگان حمل و نقل هوایی ایران......................................................................................................٣٣

١-٢-١- عمر مفید هواپیما در راستای استانداردهای عرضه درحمل و نقل هوایی ایران.. ...........٣٤

١-٣- عرضه و تقاضا در حمل و نقل هوایی ایران..........................................................................................٣٦

١-٣-١- سابقه ی تعداد پروازهای داخلی و خارجی .............................................................................٤٣

١-٣-٢- سابقه ی صندلی کیلومتر عرضه شده ......................................................................................٤٨

فصل دوم : مبانی مدیریتی اقتصادحمل و نقل هوایی ...........................................................٥١

٢-١- مدیریت سرمایه گذاری در حمل و نقل هوایی ....................................................................................٥٣

٢-١-١- مشارکت و برنامه ریزی های مالی استانی در تأمین منابع ...................................................٥٣

٢-١-٢- سرمایه گذاری در زمینه ی ساخت زیر بناها...........................................................................٥٥

٢ -١-٣- سرمایه گذاری در ناوگان............................................................................................................٥٦

٢-١-٤- ایجاد تسهیلات و خدمات جانبی ................................................................................................٥٧

٢-١-٥- سرمایه گذاری در مواد و کالاهای مصرفی ................................................................................٥٧

٢-١-٦- خصوصی سازی فرودگاه ها...................................... ...................................................................٥٧

٢-٢- برنامه ریزی اقتصادی عرضه و تقاضا........................................................................................................٥٩

٢-٢-١- مفاهیم عرضه و تقاضا در اقتصاد حمل و نقل ..........................................................................٥٩

٢-٢-٢- ارزیابی طرح های تأمین عرضه ....................................................................................................٦٢

٢-٢-٣- عرضه و تقاضای کل ........................................................................................................................٦٢

٢-٣- ارزیابی طرح ها و برنامه ریزی های مالی و اقتصادی ..........................................................................٧١ 

فصل سوم : پیش بینی در حمل و نقل هوایی ...........................................................................٧٩

٣-١- پیش بینی فعالیت های هوانوردی فرودگاه ..........................................................................................٨٠

٣-٢- روش های پیش بینی ................................................................................................................................٨١

٣-٣- جمع آوری آمار و اطلاعات.......................................................................................................................٨٣

٣-٣-١- استانداردهای سنجش ...................................................................................................................٨٨

٣-٣-٢- منابع تأمین اطلاعات حمل و نقل هوایی ..................................................................................٩٢

٣-٣-٣- جمع آوری و آماده سازی اطلاعات.............................................................................................٩٣

٣-٣-٤- جمع آوری اطلاعات در فرودگاه های فاقد برج مراقبت .........................................................٩٦

٣-٤- پیش بینی فضای پایانه ها  .......................................................................................................................٩٨

٣-٥- تصمیم گیرندگان فعالیت های حمل و نقل هوایی ... .........................................................................١٠٠

٣-٦-  عوامل جمعیت شناختی و اقتصاد کلان ..............................................................................................١٠٢

٣-٧-  عوامل مؤثر بر بازار خطوط هوایی .........................................................................................................١٠٣

٣-٧-١- هزینه ی تولید و تکنولوژی..........................................................................................................١٠٦

٣-٧-٢- عوامل قانون گذار...........................................................................................................................١٠٧

٣-٧-٣- مدهای جایگزین حمل و نقل هوایی ..........................................................................................١١٠

٣-٨- روش های پیش بینی در حمل و نقل هوایی .........................................................................................١١١

٣-٨-١- معرفی کلی روش های موجود.....................................................................................................١١٢

٣-٨-٢- پیش بینی به روش سهم بازار......................................................................................................١١٤

٣-٨-٣- مدلسازی به روش اقتصاد سنجی .................................................................................................١١٦

٣-٨-٣-١- فرضیات و مسائل بالقوه ی مدلهای اقتصادسنجی ..........................١١٩

٣-٨-٣-٢- اعتبارسنجی مدلهای اقتصادسنجی ...................................................١٢١

 ٣-٨-٤- مدلسازی سری زمانی ...................................................................................................................١٢٢

٣-٨-٤-١- تحلیل باکس – جنکینز.......................................................................١٢٤

٣-٨-٥- مدل های شبیه سازی ................. ................................................................................................١٢٧

٣-٨-٦- انتخاب روش مدلسازی .................................................................................................................١٢٨

٣-٨-٧- روش های پیش بینی در فرودگاه های کوچک .......................................................................١٣٢

٣-٩- برنامه ریزی سیستم های فرودگاه های منطقه ای .............................................................................١٣٤

٣-٩-١- ارزیابی پیش بینی فرودگاه های منطقه ای .............................................................................١٣٥

٣-٩-٢- ارزیابی دقت پیش بینی ها...........................................................................................................١٣٧

٣-١٠- پیشگیری از خوش بینی های کاذب در مدل های پیش بینی .....................................................١٣٩ 

فصل چهارم :  مدل های پیش بینی حمل و نقل هوایی داخلی ایران .....................................١٤٢

٤- ١- اسلوب انتخاب مدل های پیش بینی حمل و نقل هوایی داخلی ایران.......................................١٤٤

٤-١-١- ضرایب همبستگی .....................................................................................................................١٤٥

٤-١-٢- خطی کردن رابطه ی میان متغیرهای مستقل و وابسته ................................................... ١٤٦

٤- ٢- اطلاعات و آمار مربوط به مدل های عرضه و تقاضا ...................................................................... ١٤٩

٤- ٣- مدل تقاضا حمل و نقل هوایی داخلی ایران......................................................................................١٥١

٤-٣-١- مقادیر باقیمانده و منحنی برازش مدل تقاضا........................................................................١٥٧

٤- ٤- ارزیابی مدل تقاضا حمل ونقل هوایی داخلی ایران..........................................................................١٥٩

٤-٤-١- ارزیابی مدل تقاضا با استفاده از آنالیز واریانس ..............................................................................١٦١

٤- ٥- مدل عرضه حمل و نقل هوایی داخلی ایران......................................................................................١٦٢

٤-٥-١- مقادیر باقیمانده و منحنی برازش مدل عرضه .......................................................................١٦٨

٤- ٦- ارزیابی مدل عرضه حمل ونقل هوایی داخلی ایران..........................................................................١٧٠

٤-٤-١- ارزیابی مدل عرضه با استفاده از آنالیز واریانس ..............................................................................١٧٢ 

فصل پنجم تحلیل مدل های عرضه و تقاضا حمل ونقل هوایی داخلی ایران .....................١٧٣

٥-١- عوامل اصلی بررسی شبکه حمل و نقل .............................................................................................. ١٧٤

٥-٢- رابطه ی مدل های مختلف در سیستم های حمل و نقل  ..............................................................١٧٥

٥-٣- انتخاب روش تحلیل ...................................................................................................................................١٧٧

٥-٤- تحلیل مدل های عرضه و تقاضا..............................................................................................................١٧٨

٥-٤-١- تحلیل مدل تقاضا حمل و نقل هوایی داخلی ایران................................................................١٧٨

٥-٤-٢- تحلیل مدل عرضه حمل و نقل هوایی داخلی ایران................................................................١٨١

٥- ٥- مقایسه ی تحلیلی مدل های عرضه و تقاضا .......................................................................................١٨٣

٥- ٦- تحلیل حساسیت .......................................................................................................................................١٨٥

٥-٧- - مقایسه ی نتایج با سایر مدل ها...........................................................................................................١٨٨

٥-٨- ارائه ی راهکار ..............................................................................................................................................١٨٩ 

فصل ششم : نتیجه گیری و پیشنهادات .................................................................................. ١٩٢

٦-١- جمع بندی و پیشنهادات تحقیقیات آتی ..............................................................................................٢٠٣

پیوست ها..........................................................................................................................................................٢٠٧

پیوست شماره ی ١: آمار ناوگان حمل و نقل هوایی داخلی ایران ...........................................................................................٢٠٧

پیوست شماره ی ٢: پرسشنامه ی تحقیقاتی پایان نامه ی رشته ی برنامه ریزی حمل و نقل .........................................٢١٤

منابع و مآخذ............................................................................................................................٢١٧